Profesor Zenon Płoszaj

* 18 X 1924 Łódź
† 14 I 2003 Łódź

Studia w klasie skrzypiec Mieczysława Szaleskiego ukończył w łódzkiej PWSM (1955). Ich dopełnieniem były lata nauki w warszawskiej PWSM u I. Dubiskiej oraz w Konserwatorium im. P. Czajkowskiego w Moskwie u I. J. Jankielewicza. W roku 1955 został laureatem III nagrody Międzynarodowego Konkursu Muzycznego zorganizowanego w Warszawie w ramach V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów, w 1957 roku otrzymał wyróżnienie na III Międzynarodowym Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego. Koncertował jako solista i kameralista w wielu krajach Europy i w Japonii, gdzie dokonał nagrań dla Radia NHK w Tokio. Współpracował z wybitnymi pianistami (R. Ambroziak, K. Bacewicz, T. Chmielewski, J. Lefeld, S. Nadgryzowski, J. Szamotulska, B. Urstein) oraz dyrygentami (H. Czyż, J. Katlewicz, Z. Szostak, M. Ueda, S. Wisłocki, B. Wodiczko). Był pierwszym wykonawcą Sonaty skrzypcowej T. Paciorkiewicza oraz Koncertu skrzypcowego R. Iżykowskiego.

Działalność pedagogiczną rozpoczął w Państwowym Liceum Muzycznym w Łodzi w 1957 roku. Dwa lata później objął klasę skrzypiec w łódzkiej Akademii (dawniej PWSM). Od roku 1985 prowadzi ją jako profesor zwyczajny. Wśród jego wychowanków znajduje się wielu laureatów ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów. Najbardziej utytułowani to: Barbara Górzyńska (laureatka III nagrody Konkursu im. H. Wieniawskiego w Poznaniu, pierwszych nagród Konkursu im. C. Flescha w Londynie i Konkursu im. J. N. Hummla w Zagrzebiu, gdzie otrzymała także nagrodę specjalną H. Szerynga) oraz Piotr Pławner (zwycięzca konkursów: w Bayreuth, w Poznaniu i Konkursu ARD w Monachium). Ponadto Z. Płoszaj prowadził wiele kursów mistrzowskich w Polsce i za granicą, w tym w Kumitachi Akademii w Tokio. Był jurorem prestiżowych konkursów muzycznych.

W latach 1969-81 był rektorem naszej Uczelni (cztery kadencje), w latach 1972-80 rektorem – założycielem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Od roku 1972 niezmiennie pełnił obowiązki kierownika Katedry Instrumentów Smyczkowych w łódzkiej AM. Przez jedną kadencję członek Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, 1976-91 Rady Wyższej Szkolnictwa Artystycznego, Zarządu Klubu Polskiej Akademii Nauk, Komisji Wydawniczej „Dzieła Wszystkie H. Wieniawskiego” w Poznaniu. Dostał wiele nagród, w tym wielokrotnie Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Nagrodę Muzyczną m. Łodzi i odznaczenia m.in. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W 1996 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi.